امروزه سیستم‌های هیدرولیک به بخش جدایی ناپذیر از صنعت بدل شدهاند به گونه‌ای که نبود آن‌ها ضربه‌ای بزرگ به چرخه تولید وارد خواهد کرد. برای اینکه این سیستم‌ها در بهترین حالت خود فعالیت کنند، نیازمند روانکارها و تجهیزاتی هستند که مراقبت از آن‌ها را عهده‌دار باشند. روغن‌های هیدرولیک می‌توانند به خوبی از این سیستم‌ها محافظت کنند و طول عمر آن‌ها را افزایش دهند. اما قبل از خرید باید با درجه بندی روغن‌های هیدرولیک آشنا باشید تا خریدی مطمئن را تجربه کنید.
روغن هیدرولیک چیست؟
روغن‌های هدرولیک مایعاتی تراکم ناپذیر بوده که از آن‌ها برای انتقال نیرو در تجهیزات هیدرولیکی و یا ماشین آلات صنعتی استفاده می‌شود. البته باید به این نکته اشاره کرد که وظیفه اصلی این روانکار انتقال نیرو می‌باشد، اما از آن‌ها برای اهداف دیگری نیز استفاده می‌شود. برای مثال باید بدانید که یکی از مهمترین وظایفی که روغن‌های هیدرولیک به عهده دارند این است که با کاهش اصطکاک بین قطعات مختلف در سیستم هیدرولیک، از فرسودگی و ساییدگی آن‌ها کم کنند.
باید بدانید که شرکت‌های مختلف، روغن‌های هیدرولیک خود را با توجه به درجه بندی‌های مختلفی تولید می‌کنند. این درجه بندی روغن‌های هیدرولیک باعث می‌شود تا شما در هنگام انتخاب دقیقا بدانید که قرار است چه نوع روغن هیدرولیکی برای سیستم خودتان خریداری کنید. از این رو نیاز است تا حتما با تمامی‌نکات پیرامون درجه بندی روغن‌های هیدرولیک آشنا شوید.
کاربرد روغن‌های هیدرولیک در صنعت
باید بدانید که روغن‌های هیدرولیک به عنوان یکی از پرمصرف ترین روانکارهایی که در صنعت به کار می‌روند، شناخته می‌شود. این روغن دارای مزایای بسیار زیادی بوده که باعث می‌شود کارکرد بالایی پیدا کند. البته نباید فراموش کرد که تنها در صورتی می‌توان به نهایت کارکرد روغن‌های هیدرولیک دست پیدا کنید که در زمان اتتخاب و خرید روغن به درجه بندی روغن‌های هیدرولیک توجه کرده باشید و مناسب ترین روغن را برای سیستم خودتان تهیه کنید.
با این وجود، از مهمترین کاربردهایی که روغن‌های هیدرولیک در صنعت دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از روغن‌های هیدرولیک در ماشین آلاتی مانند لیفتراک و استاکرها استفاده می‌شود تا بتوانند اجسام سنگین را جا به جا کنند.
- دستگاه‌های قطعه کننده چوب یکی دیگر از تجهیزاتی هستند که از روغن‌های هیدرولیک برای بالا بردن نیروی برش خود استفاده می‌کنند.
- روغن‌های هیدرولیک همچنین در بالابرها و جک‌های اتومبیل‌ها و خودروها نیز استفاده می‌شوند.
- ابزارهای هوایی و کمپرسورهای هوا نیز برای بهبود عملکرد به روغن‌های هیدرولیک فشار بالا نیاز دارند.
- به صورت کلی از چنین روغن هایی در ماشین الات و تجهیزات صنعتی مانند ماشین شخم زنی، برف روب ها، هواپیماها، تراکتورها، کشتی‌های تفریحی و … استفاده می‌شود.
مزایا و ویژگی‌های روغن‌های هیدرولیک
همانطور که در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم، یکی از دلایلی که روغن‌های هیدرولیک تا به این اندازه در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند، ویژگی‌ها و مزایایی است که این روغن‌ها با خود به همراه دارند. بسته به درجه بندی روغن‌های هیدرولیک، این روغن‌ها دارای ویژگی‌ها و مزایای مختلفی هستند که می‌توانند در بخش‌های مختلفی مورد استفاده واقع شوند.
باید به این نکته اشاره کرد که روغن‌های هیدرولیک با ایجاد یک لایه محافظ موجب کاهش اصطکاک و در نتیجه از بین بردن خوردگی، زنگ زدگی، فرسودگی و ساییدگی خواهند شد. اما اگر بخواهیم در خصوص ویژگی‌های بیشتر این روغن‌ها صحبت کنیم، باید به موارد زیر اشاره کرد:
- روانکاری ماسب
- محافظت از قطعات سیستم‌های هیدرولیک در برابر خوردگی
- دارای ویسکوزیته یا گرانروی مناسب
- مقاومت بالا در برابر اکسیدایون
- ترکم پذیری کم
- رسانایی حرارتی مناسب
- خاصیت ضد اتش در کاربردهای خاص
- غیر سمی
- ارزان قیمت
- هزینه‌های نگهداری پایین
درجه بندی روغن‌های هیدرولیک
روغن‌های هیدرولیک دارای درجه بندی‌های خاصی هستند که هر کدام از این درجه نشان از ویژگی‌ها و خصوصیاتی است که این روغن‌ها دارا هستند. اگر بخواهیم روغن‌های هیدرولیک را بر اساس مواد افزودنی که به آن‌ها اضافه می‌شود درجه بندی کنیم، به موارد زیر برخواهیم خورد:
- روغن‌های HL
اولین روغن‌ها در درجه بندی روغن‌های هیدرولیک، روغن‌های HL هستند. این روغن‌ها در برابر خوردگی مقاومت داشته و محدوده دمایی کار با آن ها، 50 درجه سانتی گراد است.
- روغن‌های HLP
این روغن‌ها در مقایسه با روغن‌های HL دارای محافظت بهتر در برابر خوردگی هستند و به دلیل مواد افزودنی بیشتری که دارند، سایش‌های ناشی از اصطکاک را هم از بین می‌برند.
- روغن‌های HV
از این روغن‌های هیدرولیک در مواعی استفاده می‌شود که نوسانات شدید دمایی وجود داشته باشد و به روغن‌های هیدرولیکی نیاز داشته باشیم که ویسکوزیته بالایی دارند. از این رو در تولید آن‌ها از مواد افزودنی برای بهبود قابلیت ویسکوزیته آن‌ها استفاده می‌شود.
- روغن‌های HLP-D
روغن‌های بعدی که در درجه بندی روغن‌های هیدرولیک به آن می‌رسیم، روغن‌های HLP-D هستند. این روغن‌ها شامل مواد افزودنی بوده که وظیفه از بین بردن و حل کردن آلودگی‌ها را دارند. از این رو می‌توان از آن‌ها در محیط هایی با آلودگی زیاد استفاده کرد.
- روغن‌های چند منظوره
از این مدل روغن‌های هیدرولیکی برای کاربردهای مختلف استفاده می‌کنند. اما توصیه می‌شود قبل از استفاده کردن از آن‌ها با جنس قطعات و سازگاری آن‌ها با روغن اطمینان کسب کنید.
درجه بندی روغن‌های هیدرولیک بر اساس ویسکوزیته
روغن‌های هیدرولیک همچنین بر اساس ویسکوزیته درجه بندی می‌شوند. این روغن‌ها بر اساس استاندارد ISO در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند. در صورتی که مقدار ویسکوزیته انتخای برای سیستم هیدرولیک کمتر و یا بیشتر از حد نیاز باشد، می‌تواند به سادگی باعث آسیب رسیدن به سیستم شود.
درجه بندی روغن‌های هیدرولیک بر اساس ویسکوزیته به صورت زیر خواهاد بود:
- ISO VG 22: قابل استفاده در سیستم‌های هوایی
- ISO VG 32: قابل استفاده در ابزارهای ماشینی پرقدرت
- ISO VG 46: قابل استفاده در کارخانه‌های صنغعتی با فشار بالا و شرایط کاری سخت
- ISO VG 68: قابل استفاده در سیستم هایی حمل بار سنگین
- ISO VG 100: قابل استفاده در ماشین آلات صنعتی با حمل بار سنگین
نتیجه گیری
روغن‌های هیدرولیک جز محبوب ترین روغن هایی هستند که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روغن‌ها دارای ویژگی‌های مهمی‌همچون جلوگیری از زنگ زدگی، فرسودگی، اکسیداسیون و … هستند. برای اینکه نهایت بهره را از قابلیت‌های این روغن‌ها ببرید، لازم است تا با درجه بندی روغن‌های هیدرولیک آشنا باشید. این روغن‌ها بسته به ویژگی‌ها و خصوصیاتی که دارند با درجه بندی‌های مختلفی تولید و روانه بازار می‌شوند.